A review by gijshuppertz
Reis naar het verleden by Stefan Zweig, Liesbeth van Nes

3.0

Reis Naar het Verleden van Stefan Zweig. Een kleine novelle van nog net honderd bladzijden, maar zoals met bijna alle boeken van Stefan Zweig, prachtige boodschappen en een pakkend verhaal. In het boek volgen we Ludwig, een jonge arme man die zijn weg langzamerhand naar hogerop werkt. Uiteindelijk word hij assistent van zijn baas en trekt hij voor zijn werk in, in het appartement van zijn baas. Hier komt hij diens vrouw voor wie hij langzamerhand een liefde begint te ontwikkelen. Als Ludwig er eindelijk achterkomt dat de liefde wederzijds is word hij gevraagd door zijn baas om voor enkele jaren te vertrekken naar Zuid-Amerika. Gezien zijn positie en de kans die geboden word kan hij niet weigeren en vertrekt hij. Voor een langere tijd blijft de affaire via de post in stand, maar dan treft het noodlot. De eerste wereldoorlog breekt uit en Ludwig wordt verplicht zijn reis terug naar Duitsland uit te stellen. Negen jaar gaat voorbij voordat Ludwig terug kan om de affaire voort te zetten, maar eenmaal terug in Duitsland is de relatie niet meer zoals verbeeld. De droomachtige waas vervalt en beide realiseren zich dat sommige herinneringen beter herinneringen kunnen blijven.
Stefan Zweig weet in dit prachtig te beschrijven hoe pijnlijk een gemis kan zijn, maar ook hoe de machtig illusie van een herinnering soms kan zijn. Ik denk dat wij allen wel zo’n nostalgische herinnering kunnen ophalen die we het liefste nogmaals willen doorlopen, maar die wellicht beter in het verleden gelaten kunnen worden. Tegelijkertijd weet Zweig dit van individueel vlak te koppelen aan de maatschappelijke tendens van die tijd. Zo beschrijft Zweig hoe Ludwig een parade van militairen en veteranen door zijn Duitsland ziet wandelen. Pronkend met symbolen uit het verre verleden hopend op het terughalen van deze nostalgische tijd. Zweig duidt hiermee op de parades van de Nazi’s voor en tijdens de tweede wereldoorlog, waarmee de Nationaal Socialisten door symboliek en geschiedenis probeerde de mens warm te krijgen voor het leiderschap van Hitler, de macht van de Nazi’s te tonen en de Duitse identiteit te vormen. Wat ik herleid van Zweig is dat dit gebruik van symbolen en het verleden bestreden moet worden en een fout streven naar de nostalgie van het verleden is, zoals Ludwig zijn liefde nastreefde. Een kleine prachtige novelle.

https://ongeduld.com/2021/11/01/reis-naar-het-verleden-van-stefan-zweig/