A review by mjhpjansen
In Zwitserland zijn we stil by Kyra Wilder, Maya Denneman

3.0

Wanneer de man van de Amerikaanse Erika een belangrijke promotie kan maken verhuizen zij met hun twee kleine kinderen naar Genève. Ze kijkt er erg naar uit en is vast van plan om alles voor haar gezin te regelen en haar man te ondersteunen zodat hij zich volledig kan richten op zijn belangrijke werk. Erika spreekt geen Frans en doordat zij als huismoeder het gezin runt, heeft ze ook geen baan. Hierdoor komt ze in Genève in een isolement terecht waarop ze niet had gerekend. Haar man is nooit thuis dus ze staat er helemaal alleen voor met de kleintjes en dat is veel zwaarder dan dat ze had gedacht. Hoewel ze haar best doet om de perfecte moeder te zijn: leuk, lief en gezellig, past de werkelijkheid niet bij het beeld wat ze ervan heeft. Af en toe wil ze gewoon gillen maar dat mag dus niet in Zwitserland. Ze voelt zich te kort schieten omdat ze niet in het keurslijf van haar nieuwe omgeving past, maar worden de eisen die het moederschap aan Erika stelt haar te veel of vergt zij te veel van zichzelf omdat ze probeert te voldoen aan een onbereikbaar ideaalbeeld? Beetje bij beetje raakt ze de regie over haar eigen leven kwijt en samen met haar kinderen sluit ze zich steeds meer op in het appartement.

Het is moeilijk om een goede analyse van dit verhaal te maken zonder al direct teveel weg te geven waardoor een nieuwe lezer dan een stuk van de beleving zal missen die het voor mij een bijzondere ervaring maakte om dit verhaal te lezen.
De schrijfster heeft vol ingezet op het creëren van een zeer beklemmende sfeer waarin de lezer alles beleeft door de ogen van Erika, en eigenlijk geen informatie ontvangt vanuit andere personages. We leven in Erika's hoofd, compleet met alle verwarring, wanhoop, eenzaamheid en twijfels. Hoe harder zij probeert om aan haar eigen ideaalbeeld te voldoen, hoe meer zij de grip verliest en zich terugtrekt in zichzelf, met alle gevolgen vandien.

De opbouw is zeer goed doordacht gedaan, met cursieve delen waarin Erika iets loslaat over haar situatie op dat moment en hoe ze dat beleeft. De andere hoofdstukken duiden op flashbacks naar het begin met informatie over het gezin, Erika's bevindingen en haar verwachtingen. Dan volgen we het ene na het andere beklemmende deel waarin de vrees al snel ontstaat dat er iets gaat gebeuren, versterkt door de cursieve delen waarin ook steeds een stukje meer wordt losgelaten over de huidige situatie. Heden en verleden worden zo zorgvuldig opgebouwd tot de lezer begrijpt hoe de situatie is en hoe dat zo gekomen is. We krijgen veel vermoedens over de oorzaken en de achtergrond, maar de schrijfster heeft lang niet alles ingevuld. Er rest veel voor de lezer om over na te denken. We blijven met veel vragen zitten, en aangezien we enkel vanuit het perspectief van Erika kijken, is dat misschien ook wel logisch. Het verhaal zou ook aan kracht verliezen wanneer alle antwoorden op het eind duidelijk zouden zijn.

Het onderwerp van het verhaal is beladen en er heerst helaas nog teveel een taboe op. Mensen die ooit in een vergelijkbare situatie hebben gezeten, zullen veel herkennen.
Daarnaast heeft de schrijfster prachtig taalgebruik. De zinnen worden melodieus, haast poëtisch opgebouwd, met dromerige metaforen die continu de emoties versterken en de lezer laten voelen hoe Erika het allemaal beleeft en welke gevoelens en gedachten haar bezig houden.
De beklemmende sfeer is wel ook continu aanwezig. Dit in combinatie met de metaforen die het leestempo omlaag halen, maakt het soms wel een lastig boek om te lezen. Je leeft met Erika mee, maar het is ook loodzwaar.

Concluderend is 'In Zwitserland zijn we stil' een knap opgebouwde, zeer intrigerende roman met mooi taalgebruik over een lastig onderwerp waar je je soms doorheen moet worstelen, maar die struggle is zeker de moeite waard om aan te gaan. De emoties en de beklemmende sfeer zijn subliem uitgewerkt, wat het een mooi maar ook een moeilijk boek maakt.

Kyra Wilder heeft Engelse letterkunde gestudeerd aan de San Francisco State University. Tevens heeft ze een culinaire opleiding gevolgd en in diverse restaurants gewerkt aan de Amerikaanse oostkust. Net als Erika is ze met haar gezin naar Zwitserland verhuisd, maar het verhaal is niet autobiografisch. In Zwitserland zijn we stil is haar debuutroman.