A review by shiprim
Editör Ne İş Yapar? Sanat, Zanaat ve Ticaret Üçgeninde Kitap Editörlüğü by Peter Ginna

5.0

Yayına hazırladığımız en kapsamlı kitaplardan biriydi bu. Sonra da sordular bana, bu kitabı kimler, neden okumalı? diye. Yanıtladım:

Yeni çıkan bir kitap hakkında “bu kitabı herkes okumalı” ifadesini kullanmak yarardan çok zarara yol açabilir aslında, emin değilim. Fakat inanın ki bazı kitaplar, kitabın özü olduklarından belki de, bu cümleyi hak etmeyi başarıyor.

Editör Ne İş Yapar? öyle bir kitap. Kitap okuyan uçsuz bucaksız azınlığın gayriresmî kullanım kılavuzu. “Kitap” adlı ürünün epik (hatta yer yer fantastik) yolculuğuna ışık tutan bir tılsım.

Peki, herkesi hariç tutarsak tabii, bu kitabı kimler okumalı?

Bu kitabı, iyi okurlar okumalı evvela. Çünkü iyi bir okur, tıpkı herhangi bir işte iyi olan herhangi biri gibi, ilgilendiği uğraşın her şeyini merak eder. Nereden çıkmıştır bu ürün? Neden ve nasıl bu hâle gelmiştir? Bundan sonra nereye gidecektir? Geleceği gibi, geçmişi de karmaşık mıdır?

Zaten sonrasında, bu soruların yanıtlarını merak eden bir okur, eser miktarda hevesi de varsa, yönünü de bu doğrultuda çizecektir. İşte o yüzden, editörlüğe, yayıncılığa, belki yazarlığa; yani kısacası kitapla ilgili herhangi bir kariyere merak salan herkes, kesinlikle okumalı.

Ayrıca bu kitabı yazarlar okumalı. Bu kitabı ilk önce yazarlar okumalı. Yazdığı kitabı yazdığı hâliyle yayımlatabilen pek fazla yazar olmadığına göre, her yazarın bir editöre ihtiyaç duyduğu gerçeği istisna kaldırmadığına göre, bu kitabı yazarlar da okumalı. Çünkü yazar-editör ilişkisinden, doğru ve açık yazabilme yetisinden, içeriğin öneminden, kendi kitabını tanıtabilme yeteneğinden bolca bahseden bu kitap, yazarlar için müstakbel bir yol arkadaşı.

Dil, edebiyat, sanat ve çeviribilim öğrencileri okumalı. Önlerindeki farklı ve açık yollardan birini tercih etme zamanları geldiğinde, yayıncılığa nasıl (ve daha da mühimi neden) girmeleri gerektiğine dair kapsamlı anlatılar barındıran bu kitabı, onlar da dikkatle okuyup dersler çıkarmalı.

Çevirmenler de okumalı. Redaktörler ve düzeltmenler hele mutlaka okumalı. Grafikerler, dizgiciler, satış temsilcileri, iletişimciler... Yani, evet. Yayıncılık sektöründeki herkes okumalı.

Fakat herkesten önce, bu kitabı elbette tüm editörler okumalı. Pek çok yararlı bilginin, püf noktasının, ufuk açıcı deneyimlerin, yapılan işi yeniden düşündüren tüm o satırların yanı sıra, editörlüğün nasıl da evrensel bir iş, sevinçlerin ve sorunların nasıl da her yerde aynı olduğunu fark ederek, sayfaları yüzlerinde müstehzi bir gülümsemeyle çevirme zevkini tatmak için, tüm editörler bu kitabı okumalı. Hatta belki de yalnızca bunun için okumalı.

Kitap, yazardan okura ilerleyen uzun bir yolun son halkası ve bu yol her seferinde bambaşka serüvenler barındırıyor. Fakat ister yürüyün, ister kaçın, isterseniz de ağaçlara binin, yanınızda her zaman bir Samwise Gamgee olmak zorunda. Çünkü yolculuğun zevki ve hakiki anlamı yüzüğü götürüp götürememenizde değil, yüzüğü nasıl götürdüğünüzde yatıyor.