Scan barcode
daaneggburst's review against another edition
informative
reflective
slow-paced
- Plot- or character-driven? Character
- Strong character development? No
- Loveable characters? Yes
- Diverse cast of characters? Yes
4.0
roos99's review against another edition
5.0
“De aarde zal weer bruisen, als we stoppen de kiem te smoren die niet buigt. Want alles hangt met alles samen en we buigen heel ver, tot we barsten. We vormen vóór we begrijpen. We zien vóór we kijken. We raken aan en we wijken, want alles hangt met alles samen en iedereen groeit naar het licht.”
Ik heb een weak spot voor de vrouwelijke auteur die van biologie naar het schrijven is overgewaaid. Wat maakt de natuur toch een prachtige basis voor de mooiste stukjes literatuur. Ik kan niet generaliseren natuurlijk maar de ervaring leert tot nu toe dat dit type schrijfster een empathie en gevoeligheid uitstraalt die enorm fijn leest. Ook Wormmaan was weer een pareltje.
Ik heb een weak spot voor de vrouwelijke auteur die van biologie naar het schrijven is overgewaaid. Wat maakt de natuur toch een prachtige basis voor de mooiste stukjes literatuur. Ik kan niet generaliseren natuurlijk maar de ervaring leert tot nu toe dat dit type schrijfster een empathie en gevoeligheid uitstraalt die enorm fijn leest. Ook Wormmaan was weer een pareltje.
jeanineeeee's review against another edition
challenging
dark
medium-paced
- Plot- or character-driven? Character
- Strong character development? No
- Loveable characters? No
- Diverse cast of characters? It's complicated
- Flaws of characters a main focus? Yes
2.5
hesterbloem's review against another edition
4.0
wil spontaan een worm zijn na het lezen van dit boek
florismeertens's review against another edition
Wat is controle? Wie controleert en waarom? Kunnen we uit de toegestane vormen losbreken, en wat kost dat?
De hoofdpersoon uit Wormmaan wil verwilderen, wil de echte natuur, niet netjes gesnoeide tuinen, monocultuurmaïs, of nationale parken vol dode bomen met frisse bordjes met uitleg ernaast. Zo ook moet de mens zijn: weg uit de domesticatie van sociale normen, ook op het gebied van gender.
De link tussen gender en landbouw is goed gevonden, en al was ik niet meteen overtuigd over hoe ze werden verweven, aan het eind van het boek was ik van mening veranderd. De domesticatie van mensen (een term die James C. Scott graag gebruikt in Against the Grain en waar ik zelf gek op ben) die verinnerlijkt is, is uitermate effectief, zo blijkt uit Elkes geruzie met "de vrouw die ik nooit werd".
Als we natuurlijkheid tot deugd bestempelen, iets wat ik intuïtief logisch vind, roept het bij mij wel altijd de vraag op die Werner ook stelt: Waarom is de mens niet natuurlijk? Waarom plaatsen we onszelf buiten de evolutionaire processen? Zijn de sociale constructen (als ook het verzet ertegen) niet organisch ontstaan? Of is de mens uitzonderlijk omdat we anders dan de andere organismen bewust controle willen hebben, voor God willen spelen? En waar ligt de grens van hoeveel controledrang acceptabel is?
In die zin is het fascinerend dat het hedendaagse verhaal van Elke wordt afgewisseld met de speculatieve wereld van Ra, bij de vroegste ontwikkelingen in de landbouw 9.000 jaar geleden in de Levant. Daarbij zijn de parallellen duidelijk: daar gaat het ook over cultiveren, zowel over gewassen als over mensen. De obsessie van onze tijd vindt daar haar oorsprong (of nog eerder, geeft ze aan het eind van het boek toe).
Toch waren de passages over Ra niet mijn favoriet; het taalgebruik paste niet zo goed bij het narratief wat mij betreft, en het herhaaldelijk doorbreken van de vierde muur haalde me uit het verhaal. Maar misschien ligt het nog iets dieper: die prehistorische wereld, waarover we alleen vage aannames over kunnen doen, blijft spannender als het mysterie blijft. Het uitschrijven van een mythologie, een samenlevingsvorm, een ritueel, en daarin een verhaal vertellen, dat haalt wat weg bij die onkenbare en daarom zo aanlokkelijke wereld.
Het christendom is ondanks enkele verwijzingen geen belangrijke aanwezigheid in dit boek, maar toch vond ik de kijk op natuur wezenlijk beïnvloed door het idee van de Erfzonde, dat de mens verbannen is uit het "natuurlijke" bestaan. Daoïsten geloven wel dat de mens natuurlijk is, ze dienen enkel de weg te gaan van de spontaniteit. Onnatuurlijkheden zoals bureaucratie en sociale normen zijn dan dwaalsporen die niets kunnen uitrichten tegen de Weg.
Maar Elkes paradoxale droom om de erwt te verwilderen is het willen forceren van een natuurlijk proces. Het is een rotsvast geloof dat de mens het voor het zeggen heeft. De natuur kan het blijkbaar niet zelf bepalen, we dringen haar nog steeds onze wil op, ook al is dat een droom van "authentieke" natuur. Als vrijwilliger bij een biologische tuinder herken ik de spanning tussen de hang naar controle en het accepteren van de overmacht van de natuur. En ik heb geen antwoord op de vraag waar het machinehart begint.
Oh ja en dit boek heeft gewoon heel veel mooie taal, niet alle passages trokken me mee maar ik heb al lang niet meer zoveel paginanummers genoteerd op het verfrommelde papiertje dat trouw dienst doet als boekenlegger.
De hoofdpersoon uit Wormmaan wil verwilderen, wil de echte natuur, niet netjes gesnoeide tuinen, monocultuurmaïs, of nationale parken vol dode bomen met frisse bordjes met uitleg ernaast. Zo ook moet de mens zijn: weg uit de domesticatie van sociale normen, ook op het gebied van gender.
De link tussen gender en landbouw is goed gevonden, en al was ik niet meteen overtuigd over hoe ze werden verweven, aan het eind van het boek was ik van mening veranderd. De domesticatie van mensen (een term die James C. Scott graag gebruikt in Against the Grain en waar ik zelf gek op ben) die verinnerlijkt is, is uitermate effectief, zo blijkt uit Elkes geruzie met "de vrouw die ik nooit werd".
Als we natuurlijkheid tot deugd bestempelen, iets wat ik intuïtief logisch vind, roept het bij mij wel altijd de vraag op die Werner ook stelt: Waarom is de mens niet natuurlijk? Waarom plaatsen we onszelf buiten de evolutionaire processen? Zijn de sociale constructen (als ook het verzet ertegen) niet organisch ontstaan? Of is de mens uitzonderlijk omdat we anders dan de andere organismen bewust controle willen hebben, voor God willen spelen? En waar ligt de grens van hoeveel controledrang acceptabel is?
In die zin is het fascinerend dat het hedendaagse verhaal van Elke wordt afgewisseld met de speculatieve wereld van Ra, bij de vroegste ontwikkelingen in de landbouw 9.000 jaar geleden in de Levant. Daarbij zijn de parallellen duidelijk: daar gaat het ook over cultiveren, zowel over gewassen als over mensen. De obsessie van onze tijd vindt daar haar oorsprong (of nog eerder, geeft ze aan het eind van het boek toe).
Toch waren de passages over Ra niet mijn favoriet; het taalgebruik paste niet zo goed bij het narratief wat mij betreft, en het herhaaldelijk doorbreken van de vierde muur haalde me uit het verhaal. Maar misschien ligt het nog iets dieper: die prehistorische wereld, waarover we alleen vage aannames over kunnen doen, blijft spannender als het mysterie blijft. Het uitschrijven van een mythologie, een samenlevingsvorm, een ritueel, en daarin een verhaal vertellen, dat haalt wat weg bij die onkenbare en daarom zo aanlokkelijke wereld.
Het christendom is ondanks enkele verwijzingen geen belangrijke aanwezigheid in dit boek, maar toch vond ik de kijk op natuur wezenlijk beïnvloed door het idee van de Erfzonde, dat de mens verbannen is uit het "natuurlijke" bestaan. Daoïsten geloven wel dat de mens natuurlijk is, ze dienen enkel de weg te gaan van de spontaniteit. Onnatuurlijkheden zoals bureaucratie en sociale normen zijn dan dwaalsporen die niets kunnen uitrichten tegen de Weg.
Maar Elkes paradoxale droom om de erwt te verwilderen is het willen forceren van een natuurlijk proces. Het is een rotsvast geloof dat de mens het voor het zeggen heeft. De natuur kan het blijkbaar niet zelf bepalen, we dringen haar nog steeds onze wil op, ook al is dat een droom van "authentieke" natuur. Als vrijwilliger bij een biologische tuinder herken ik de spanning tussen de hang naar controle en het accepteren van de overmacht van de natuur. En ik heb geen antwoord op de vraag waar het machinehart begint.
Oh ja en dit boek heeft gewoon heel veel mooie taal, niet alle passages trokken me mee maar ik heb al lang niet meer zoveel paginanummers genoteerd op het verfrommelde papiertje dat trouw dienst doet als boekenlegger.
storymi's review against another edition
challenging
informative
reflective
sad
slow-paced
- Plot- or character-driven? Character
- Strong character development? It's complicated
- Loveable characters? It's complicated
- Diverse cast of characters? Yes
- Flaws of characters a main focus? It's complicated
2.0
bbboeken's review against another edition
2.0
Ah. Dit is alvast niet mijn favoriete Libris-kandidaat. Wormmaan is in de eerste instantie een zoektocht naar geaardheid (en mogelijk ook genderidentiteit) en in dat opzicht is Heitman erin geslaagd een mooi boek neer te pennen. Helaas komt in de rand daarvan nog een tweede verhaal tussen geborduurd, dat op het einde in dat eerste pas echt samenkomt en dan eigenlijk toch weer niet. Het boek was beter geweest zonder dat andere verhaal; ik snap heus wel waarom het daar is en wat het doet, maar het is overbodig. Jammer, want het hoofdverhaal was lang niet slecht.
evaep's review against another edition
challenging
reflective
medium-paced
- Plot- or character-driven? Character
- Flaws of characters a main focus? Yes
4.0
Ik kon niet alles volgen maar dat hoeft ook niet altijd. Het boek nam mij mee op reis.
charlottxx's review against another edition
slow-paced
- Plot- or character-driven? Character
- Strong character development? It's complicated
- Loveable characters? No
- Diverse cast of characters? It's complicated
- Flaws of characters a main focus? Yes
2.0
parsnips's review against another edition
challenging
reflective
slow-paced
- Plot- or character-driven? Character
- Strong character development? Yes
- Loveable characters? It's complicated
- Diverse cast of characters? No
- Flaws of characters a main focus? N/A
2.5
Absoluut een goed geschreven boek. Ik had gehoopt dat ik dit boek fantastisch zou vinden aangezien ik houd van reflectieve boeken, zelf werk in de plantenveredeling en me identificeer als LGBTQA+. Helaas vond ik het boek teveel geschreven rondom de boodschap 'genderrollen worden gevormd door de maatschappij zoals wij planten vormen naar onze wil'. Beslist een mooie parallel, maar het kwam bijna op elke bladzijde terug en dat vond ik teveel van het goede.