gveldhuizen's review against another edition

Go to review page

4.0

Mak gaat met grote slagen door de laatste 20 jaar heen. Vind het wel een boeiend boek. Het biedt geen diepgang, maar wel een mooi overzicht van gebeurtenissen die je zelf hebt meegemaakt en goed kunt plaatsen. Daardoor zet het je wel aan het denken, en zijn eigen verlangen, selectie en weemoed die je erdoorheen leest doen zeker geen afbreuk. Het leest snel weg en je blijft door bovenstaand juist geboeid.

fietje's review against another edition

Go to review page

informative reflective medium-paced

4.0

niallharrison's review against another edition

Go to review page

informative reflective slow-paced

5.0

janiswong's review against another edition

Go to review page

informative reflective medium-paced

4.25

A brilliant historical essay on Europe between 1999 - 2019. It was particularly interesting to read about Brexit from a European perspective, and also helped contextualise the perspective from which Mak came from in his writing about the continent more generally. Much of Europe and European identity between even his epilogue in 2019 and the Europe as it stands with Ukraine has changed. The book has encouraged me to dig a little deeper beyond headlines in order to understand Europe's social and political past.

vanitas's review against another edition

Go to review page

informative reflective medium-paced

4.0

siemhuijsman's review against another edition

Go to review page

informative

4.5

jelmervdwal's review against another edition

Go to review page

5.0

Geweldig boek

aylart's review against another edition

Go to review page

4.0

Enerzijds een aanrader omdat het ongetwijfeld een interessant en leerrijk boek is; anderzijds een teleurstelling omdat het niet kan tippen aan het vorige boek. De samenhang was minder vloeiend en het voelde meer aan als een verzameling essays over politiek en economie, in plaats van een verhaal van en over de burgers van een continent. Ik vond het ook opvallend hoe weinig aandacht er ging naar het klimaatprobleem, hoewel ik dit zelf echt ervaar als een van de Grote Thema's van 1999-2019.

zwembadman's review against another edition

Go to review page

5.0

Dit is een absoluut meesterwerk. Zonder enige twijfel het beste boek dat ik in 2019 heb gelezen. Dit zeg ik niet alleen als overtuigd Europeaan, maar ook als liefhebber van goede literatuur.

Geert Mak slaagt erin om een bijzonder goed onderbouwd en meeslepend werk over de recente geschiedenis van ons continent te schrijven. Ik was 20 in 1999 - het beginjaar van dit boek - en alle gebeurtenissen herinner ik me dan ook in elk detail. Iedereen van mijn generatie is opgegroeid met de bankencrisis, de monetaire crisis die bijna het einde betekende van de Unie en - meer recent - de vluchtelingenstroom uit Noord-Afrika en het Midden-Oosten. In het boek worden die niet alleen messcherp gefileerd, samen met hun oorzaken en gevolgen, maar wordt ook de samenhang tussen al deze gebeurtenissen geschetst. Dit wordt verder gekoppeld aan het verschil tussen Oost- en West-Europa dat nog steeds niet is verdwenen, de onvolkomen werking van de instellingen in Brussel en het oprukkende nationalisme in alle hoeken van het continent. Mak zoomt genadeloos in op de (ongewild?) doorgeslagen neo-liberale zienswijze die voor veel mensen de zekerheid uit hun bestaan heeft gehaald. In de talrijke portretten die de grote analyses illustreren, maken we kennis met talrijke personages zoals een Grieks koppel dat bijna alles verliest nadat ze vluchtelingen opvangen; een Oost-Duits echtpaar dat, ondanks hun succes, de nostalgie naar de DDR niet achter zich laat; of een Palestijnse vluchtelinge die zich in Finland integreert, een Afrikaans meisje adopteert en uiteindelijk in Amsterdam belandt. Noorse grenspolitie, Hongaarse intellectuelen, Poolse museumdirecteurs - stuk voor stuk zijn het heel tastbare en doorleefde voorbeelden van wat Europa vandaag is voor gewone mensen van vlees en bloed.

Dit boek is - onvermijdelijk - een kroniek van crisissen, uitdagingen en tegenslagen. Het stelt pertinente vragen over welke rol Europa wil en kan spelen bij grote uitdagingen zoals klimaatverandering, de veranderende internationale machtsverhoudingen of de impact van nieuwe technologie. De antwoorden zijn niet evident, maar toch is het geen pessimistisch werk. In de epiloog wijst de schrijver erop dat er vandaag veel meer een Europees gevoel heerst en het publiek debat nu ook op Europees niveau wordt gevoerd. Wie over vijftig jaar terugblikt op vandaag - iets dat in het boek trouwens regelmatig wordt gedaan door een fictieve jonge geschiedenisstudent - zal misschien vaststellen dat deze periode een kantelpunt is geweest. Het eenvormige Europa - waar elke lidstaat in principe volledig en op dezelfde manier deel van uitmaakt - vervelt mogelijk tot een meer aangepaste constructie, met kernlanden die in een soort federale structuur samenwerken en meer perifere lidstaten die vooral deelnemen aan de eenheidsmarkt, maar minder aan de politieke unie.

In de handen van een minder begenadigd schrijver kan een werk als dit al snel uitmonden in een oersaai of rommelig geheel. Wat Geert Mak echter klaarspeelt, is ongelofelijk. Zijn proza is zeer toegankelijk, vaak grappig en heel onderhoudend. Onder die vlotte schrijfstijl schuilt echter een intellectuele tour de force. Alle beweringen, analyses en gevolgtrekkingen zijn gebaseerd op - en rijkelijk geïllustreerd - met feiten en cijfers. Een massa aan materiaal is helder geordend en tot één logisch verhaal gesmeed. Tegelijkertijd worden theoretische concepten steevast vertaald naar wat ze betekenen voor het dagelijks leven van de modale Europeaan. Met of zonder voorkennis word je als lezer ongemerkt bij de hand genomen - alsof Willy Wonka je persoonlijk langs alle uithoeken van zijn chocoladefabriek leidt.

Tijdens het lezen van dit boek werd er op de Belgische radiozender Klara een vijfdelige interviewreeks met Mak uitgezonden naar aanleiding van zijn boek. Ook die gesprekken waren stuk voor stuk bijzonder boeiend, to-the-point en gebaseerd op het inzicht van iemand die zijn gebied meer dan 100% beheerst. Het is duidelijk dat vele "beroeps"-historici en academici lering kunnen trekken uit wat een Nederlandse journalist hier heeft gepresteerd. Ik neem er in elk geval mijn hoed voor af.

shrimpyshrimp's review against another edition

Go to review page

5.0

Na 'In Europa', het boek over het verloop van de twintigste eeuw met een hoopvolle blik op de toekomst, brengt Geert Mak het vervolg: 'Grote Verwachtingen' uit. Een absolute pracht van een boek waarin we kunnen lezen hoe die hoop al snel omsloeg in twee decennia van crises. Mak kruipt onder de huid van de Europeaan en legt op wonderbaarijke wijze de gevoelens en de drijfveer van alle veranderingen in het compliment bloot.